Önümüzdeki Günler

Önümüzdeki dönemi tayin edecek birkaç ana faktör var.

  1. Erdoğan kendisine bir Başkanlık hayalinden vazgeçmemiş olmalı ve mevcut konjonktürün, eğer bir siyasi kriz haline evrilirse, hayallerini gerçekleştirmek için uygun olduğunu düşünüyor olmalı. Dolayısıyla siyasetin bir krize doğru evrilmesini ve “gördünüz işte parlamenter sistem çalışmıyor” diyerek yeniden seçime gidip bir parlamento çoğunluğu aramayı isteyecektir.
  2. Davutoğlu, Erdoğan’ın senaryosu gerçekleşirse siyasi hayatının sona ereceğini biliyordur. Dolayısıyla şu anda menfaatleri Erdoğan’ınkiyle en çok çelişen kişi Davutoğlu, Davutoğlu’nunkiyle en çok çelişen kişi de Erdoğan’dır. Dahası, her ikisi de bunu biliyorlar ve karşıdakinin de bildiğini de biliyorlar. Davutoğlu için bir siyasi kriz çıkmaması, yani behemehal bir hükümet kurulması elzem.
  3. Eğer CHP hükümette yer alamazsa, Kılıçdaroğlu’nun ve ekibinin büyük bölümünün de siyasi hayatı bitecek. Dolayısıyla CHP’nin ne pahasına olursa olsun hükümet ortağı olması için her şeyi göze alacaklardır.
  4. AKP’de üç dönem nedeniyle erken emekliye sevk edilmiş olanların büyük bölümü, en geç sonbaharda kıpırdanmaya başlayacaklardır. Bu süreçte arkasına hizalanılacak aktörlerin başında Gül geliyor. Ancak Gül, risk sıfırlanana, şartlar kendince olgunlaşana kadar hamle yapmaz. Mevcut konjonktürde hamle yapma enstrümanları da son derece yetersiz.

Bu şartlar altında:

Erdoğan için global optimum: Hükümet kurulamaması, Hükümet kurulamamasının müsebbibinin kendisi olarak görülmemesi, AKP Kongresini erkene alıp, seçimden önce Davutoğlu’nu değiştirmesi ve yeniden şansını denemesi. Bu süreç için takvim uydurulabilir mi, bilmiyorum. Ama Erdoğan’ın danışmanlarının daha ilk andan itibaren böyle bir takvim için çalıştıklarını zannediyorum.

Erdoğan için lokal optimum: AKP azınlık hükümeti.

Davutoğlu için global optimum: AKP-CHP koalisyonu. Kongre öncesinde Erdoğan’ın sistemi aşırı zorlaması böylelikle parti içinde dirence yol açması ve Kongre sonrasında Erdoğan’ın yetkilerini budayacak düzenlemeleri parlamentodan geçirmek.

Davutoğlu için lokal optimum: AKP-MHP koalisyonu.

Kılıçdaroğlu için global optimum: CHP liderliğinde üçlü koalisyon veya en azından üçüncü parti tarafından desteklenen azınlık hükümeti.

Kılıçdaroğlu için lokal optimum: AKP-CHP koalisyonu.

Abdullah Gül başta olmak üzere muhtelif kişiler için global opitmum: AKP azınlık hükümeti.

Bahçeli için global optimum: AKP-HDP koalisyonu. CHP de koalisyona dâhil olursa daha da iyi olur.

Bahçeli için lokal optimum: AKP azınlık hükümeti.

Kendi amaçlarına ulaşma gücü olan aktörler açısından bakarsak, gerçekleşme ihtimali en yüksek olan seçenek AKP-CHP koalisyonu gibi görünüyor. Ancak Erdoğan, görevi Davutoğlu dışında bir AKP milletvekiline vererek bu ihtimali bertaraf etmeye teşebbüs edebilir.

Politik•a•politik sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya Devam Edin