Adam Gibi Ölmek

Geçen gün “Türkiye şan olacak bir ölüme gidiyor” derken, Reis filminin afişlerini görmemiştim. Afişin tepesinde “Bir kere ölür bir insan. Öleceksek adam gibi ölelim” ibaresi yer alıyor.

Eh, evet, haysiyetsiz bir ölümden daha iyi adam gibi ölmek. Hatta haysiyetsiz bir hayattan da daha iyi olduğuna bütün kalbimle katılıyorum. Ama kendim için… Yani başkalarına “haysiyetsiz bir şekilde yaşayacağınıza adam gibi ölün” diye tavsiyede bulunacak biri değilim. (Aradaki nüans mühim. Bu yüzden mesela, benim gibi bir adamın bir sosyolojiyi yönlendirecek pozisyonlara gelmemesi/getirilmemesi gerekiyor. Filan… Ama bugün meselem bunlar değil.)

***

Türkiye haysiyetsiz bir ölüm ile haysiyetli bir ölüm arasında seçim yapmaya doğru hızla gidiyor. AKP’nin içinden ve yakınından konuşanlar, toplumu, bu seçime razı hale getirmeye çalışıyorlar —eğer kullanılan lügatin şifrelerine kısa bir göz atarsanız farkına varacağınız gibi. Daha doğrusu, Türkiye’nin başka bir seçeneği olmadığına inandırmaya çalışıyorlar toplumu.

Aslında öyle değil, seçeneksiz değiliz. Daha doğrusu değildik. Türkiye pekâlâ haysiyetli bir hayat ile haysiyetsiz bir hayat arasında seçim yapma durumundaydı, AKP iktidara geldiğinde. Bugün seçeneklerin tükenmiş olmasının yegâne müsebbibi var: AKP.

Yani kendileri, ahmakça bir dünya tasavvuruna yaslanıp abuk sabuk bir yığın iş işlediler, memleketin seçeneklerini bir bir tükettiler, haysiyetli bir hayatı sürdürmenin yollarını bir bir kaybettiler. Şimdi yüzümüze bakıp, “ne yani haysiyetsiz bir ölümü mü tercih ediyorsunuz” gibilerden, akıllarınca kahramanlık telkin ediyorlar bizlere. Kendileri kahraman da, biz faniler haysiyetsiz bir hayatı tercih ediyormuşuz edalarıyla.

Reis, görünen o ki, eğer yeterince yaşayabilirse, pek fena bir son tecrübe edecek. Çok günahı birikti ve küçük bir bölümünün hesabını vermek zorunda kalsa bile, çok acı çekecek. Ufak tefek bedeller mukabili o suçlara iştirak etmiş kim varsa fena halde telaş içinde, çünkü Reis faturanın tamamını ödeyemeyecek diye korkuyorlar. Kendilerine de ödeyemeyecekleri bir şeyler düşecek. Dolayısıyla, hesap sorması muhtemel kim varsa hepsini, bütün bu süreç boyunca aldattıkları ahaliyi, topyekûn bir ölüme razı etmeye çalışıyorlar.

Öleceksek adam gibi ölelim, öyle mi? Adam gibi yaşayamayan, adam gibi yaşatamayan, adam gibi ölemez. Hepimiz öleceğiz, sayenizde… Ama sizin ölümleriniz, olabilecek en haysiyetsiz ölümler olacak. Titreyin.