Genetiği Değiştirilmiş Haberler
İTO, düzenlediği toplantıyı kendi sitesinde şöyle sunuyor: “Farklı tarafları bulunan konu, çok sayıda bilim insanının yer aldığı tarafsız bir platformda aydınlatılmaya çalışıldı.” Sözü edilen konu GDO, yani Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar.
İTO’nun toplantısına, gördüğüm kadarıyla sadece Milliyet ilgi göstermiş ve Tuğba Bozkurt imzasıyla “GDO’ya Farklı Yaklaşım” başlığıyla haber yapmış. Haberde İTO’nun sözünü ettiği “farklı taraflar” ve İTO sitesinde de yer alan görüşler filan yok. Sadece Başbakan Başmüşaviri Dr. Yıldırım B. Ramazanoğlu’nun GDO’yu meşrulaştırma çabası var. Dahası, Yıldırım beyin bu işi yaparken ayetlere yaslandığı iddia ediliyor. Ayetler birer birer sıralanıyor, filan. Sayın Ramazanoğlu’nun görüşleri İTO’nun sitesinde de özetlenmiş. Ama ortada ayet filan yok.
Galiba bir defa daha durumdan vazife çıkarılmış. Toplantıda edilen bazı laflar, Erdoğan’ın toplantıda konuşan doktoru tarafından söylenmiş gibi yazılmış. Genetikçiler, filan organizmanın geni ile falancanınkini bir tasarıyı gerçekleştirecek biçimde bir araya getiriyor ya, Milliyet de İTO’nun toplantısındaki parçaları, hedefe uygun şekilde birleştirip haber yapmış. Muradı nedir, anlamak zor değil.
***
Gen mühendisliğini tabiatın milyarlarca yıldır, insanoğlunun ise binlerce yıldır yaptığı işin yeni bir versiyonu olarak tarif eden çok kişi oldu. İTO’nun toplantısında da, mesela İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu, geleneksel bitki-hayvan ıslahına gönderme yapmış.
Gen mühendisliğinin işlerini evrim veya tür ıslahı ile benzeştirmek, bence, katiyen caiz değildir. Neden? Şöyle anlatmayı deneyeyim: Normal şartlarda haber dediğimiz şey ile Milliyet’in haber niyetine servis ettiği şey arasında ne fark varsa, tabiatın genetik denemeleri ile genetik mühendislerinin işleri arasında da tastamam aynı fark var.
İTO’nun toplantısında konuşulanları dinler, notlar alır, haberleştirir, okura aktarırsanız, yaptığınız şey haber olur. Okur sizin yaptığınız haberden kendi çıkaracağı neticeyi çıkarır. Okurun sizin istediğiniz neticeyi çıkarması için haberin unsurlarını keyfinize göre değiştirip, keyfinizce birleştirirseniz, yaptığınız şey artık haber değildir. Aynı şey, genetikçilerin yaptıkları için de geçerlidir.
***
İTO’nun sitesindeki özetten anladığım kadarıyla sayın Ramazanoğlu GDO’ya destek veriyor. Bence bir defa daha düşünürse iyi olur. Düşünürken Milliyet’in haber suretinde sunulan sentetik şeyinin kendisini ne duruma düşürdüğünü aklında tutmasında da fayda var.
Mesele kötü niyet filan değil, bunun da altını çizeyim. Bahse konu olan şey Milliyet’in niyeti değil, metodu.
Cemalettin N. TAŞCI