İntihar Edemedi ama İşe de Yaramadı

Arada gürültüye gitti. Evren ve Şahinkaya’nın mahkum edilmesinden söz ediyorum.

12 Eylül’ün yargılanması gündeme geldiğinde, Evren “intihar ederim” dediydi. Ben de Akşam’da “İntihar Etmeyin, Bir İşe Yarayın” başlığıyla bir köşe yazmıştım. Yazının başlığı –zannediyorum sehven– değiştirilmişti. Ama metne dokunulmamıştı. Metnin iması, özetle şöyle bir şeydi: 12 Eylül’ün Türkiye’ye ne yaptığını yeterince tartışmadık. Tartışsak iyi olacaktı. Hâlâ tartışarak birçok şey kazanabiliriz. Bu yargılama süreci, bir fırsat olarak değerlendirilebilir. 12 Eylül’ün bilançosunu çıkarabiliriz. Çıkarmamız da gerekiyor.

12 Eylül yargılandı. Bitti. Biz hiçbir şey tartışmadık. Ama hayatta kalan iki aktörü mahkum ettik. Ne yapmış olduk?

Hiç.

Hayatı netice odaklı okuyunca işte böyle oluyor.

Dünyada darbe yargılayan ilk biz değiliz. Darbeci mahkum eden de… Ama dünyanın bütün normal ülkelerinde, darbecilerin yargılanma sürecinde, uzun tartışmalar yaşanır. Neticede bir dizi mahkumiyet çıkar. Ama asıl önemlisi, yaşanan tartışmaların toplumda kalan tortusu olarak, mesela darbe karşıtı bir bilinçlilik birikir. Siyasetin, bir daha darbeye sebep olmayacak şekilde yeniden örgütlenmesi konusunda bir anlayış ortaya çıkar. Ve saire… Yargılama sürecinin yan ürünü, yani, ürününden daha kıymetli, daha kalıcı olur.

12 Eylül’ün yargılama süreci bir tartışma süreci olsaydı, şimdi siz, şimdiki sizden farklı olacaktınız. Ben de şimdiki benden… Türkiye şimdiki Türkiye’den çok farklı olacaktı.

Ama bize uymaz böyle şeyler. İşe yarar, bizi değiştirecek, hayatımızın istikametini değiştirecek bir şeyler öğrenmemiz şart değil, şöyle içimize sinecek bir üniversite bölümüne giriversek, çocuklarımız giriverse… Bağışıklık sistemimizin güçlenmesini filan bırakın bir kenara, bir reçete yazılsa da tedavi oluversek…

Sonra da böyle oluyor. CIA’in işi midir, Orta Doğu bataklığının kaderi midir, artık her nedense…