Rutger Bregman

Çocuk 33 yaşında. Dört yıl önce TED konuşmasında sadece yirmi dakika içinde…

“Temel gelir haktır” demiş. “Başkalarının kararlarını vermeye yetkili değilsiniz” demiş. “İşlerin çoğu lüzumsuz” demiş. “Okulu yeniden gözden geçirmek lazım” demiş.

Yani benim şurada sıraya koyup söylemeye çalıştığım şeylerin esasında bir tek paketin unsurları olduğunu söylemiş olmuş. Benim yeni haberim oldu. Dün sözünü ettiğim kitabının üzerine Google’da gezerken…

Hollanda’nın harika çocuğu imiş. Yazdıkları üzerine pek çok şey yazacakmışım gibi duruyor. Şimdilik şunu söyleyebilirim: Evet, devrimci bir dönüşümün eli kulağında ve onu gerçekleştirmek için aşılması gereken belki de biricik önemli engel, insanın kötü/güvenilmez olduğu hususundaki yaygın kanaat. Doğru hedefe ateş etmiş yani.

Kitabında baştan uyarmış, “insanın iyiliğini savunmak erk sahiplerine baş kaldırmak anlamına gelir” diye. “Güçlüler için insan doğasına iyimser bir açıdan bakmak büyük bir tehdittir. Devlet açısından tehlikelidir. Huzur bozucudur. Bu yaklaşım, bizim yukarıdan yönetilecek, kontrol edilecek, tasma takılacak bencil hayvanlar olmadığımızı, kralın çıplak olduğunu ima eder.”

Bence esas mesele devlet —veya fabrika müdürleri filan— değil. İnsanın iyi olduğunu düşünmemizden en çok rahatsız olanlar New York Times, Harvard ve sair kurumlar, o kurumların mensupları —Türkiye’de de onların muadilleri. Eğer bizim aklımıza güvenilecekse, bizim yerimize karar vermekten başka bir iştigal alanı olmayan bütün bu seçkin güruh işsiz —ve tabiatıyla manasız— kalacak. Devletleri onlar ayakta tutuyorlar. Ve bu yüzden günümüzün esas kavgası, yığınların bu küstah seçkinlere karşı vermek zorunda kaldığı kavga. Esasen kendisi de —Sineklerin Tanrısı’ndan, Muzaffer Şerif’ten, Milgram’dan Paskalya Adasının esrarına kadar birçok delili ince işçilikle çürütürken— esas büyük saldırının bilim sosuna bulanmış küstahlıktan ve onu otorite olarak bize sunan medyadan geliyor olduğunu gösteriyor.

Ne diyeyim, zihnine sağlık!